Thịt Trâu Gác Bếp

Ngày hè nóng, thưởng thức một cốc bia mát lạnh rồi nhâm nhi cùng thịt trâu gác bếp thì quả là độc nhất vô nhị.

Thịt trâu gác bếp là một món ăn đặc sản của Việt Nam, thường thấy trong bữa ăn của người Thái đen. Giờ đây, bước chân vào một số quán bia Hà Thành, bạn sẽ bắt gặp những băng-rôn thông báo giới thiệu món ăn này. Chẳng phải lặn lội lên núi để thưởng thức món ăn độc đáo này, trâu gác bếp đã xuất hiện trên bàn nhậu của dân sành ăn Hà Thành trong những ngày nắng oi ả.

Món thịt này thường được làm từ thịt bắp của những chú trâu nhà thả rong trên các vùng núi đồi Tây Bắc. Khi làm thịt, người ta lóc các thớ thịt ra thành từng miếng kiểu con chì và thái dọc thớ. Người làm dùng cách tẩm ướp tự nhiên, thịt với các gia vị như ớt, gừng, đặc biệt là mắc khén - một loại hạt tiêu rừng của người dân tộc thiểu số vùng cao.

Sau khi thịt đã ngấm gia vị, họ đem thịt đi hun bằng khói của than củi từ các núi đá. Sở dĩ gọi món thịt này là 'trâu gác bếp' vì thịt được treo trên những thanh tre được gác ngang qua phía trên của căn bếp. Sau đó, họ sử dụng than củi hun ở dưới cho đến khi thịt chín và săn lại. Khói ngấm vào từng thớ thịt làm thịt sậm màu hơn, gia vị bám càng chắc và càng ngấm vào thịt. Món ăn được chế biến hoàn toàn tự nhiên, không hề mang chất bảo quản nhưng có thể để dự trữ lâu đến 1 tháng.
Với miếng thịt trâu thành phẩm, mùi khói gần như vẫn còn nguyên, song lại không gây khó chịu. Người ta làm khéo đến mức vẫn thấy được tất cả các gia vị đượp ướp trên từng miếng thịt. Ăn miếng thịt phải giã cho mềm rồi xé nhỏ như khô mực nướng. Miếng thịt đặm vị, có màu đỏ sậm gần đen, thơm mùi khói lại mang vị cay cay, ngọt ngọt của các gia vị.
Trâu gác bếp sau khi xé nhỏ ăn kèm với lá ngổ là hợp nhất. Dù đã được ướp khá vừa miệng nhưng mỗi miếng trâu gác bếp cũng vẫn được chấm với nước chấm pha gừng và ớt cay cho thêm đậm đà.

Kiểu ăn lai rai mới là kiểu để ăn thịt trâu gác bếp, càng nhai càng ngọt, càng ngon. Có người khó quen với mùi khói và mùi đặc trưng của thịt trâu, không thơm dễ chịu như thịt bò mà nặng mùi hơn nhiều. Nhưng dân nhậu thì 'kết' món thịt này vô cùng, đông thì rượu, hè thì bia, chỉ xé một đĩa thịt thôi là ngồi cả buổi với đủ thứ chuyện cùng nhau.